Devrimci Proletarya Yaşasın Proletarya sosyalizmi!
Önsöz
Bundan tam 3 yıl önce, 2019 yılının Kasım ayında yayınlanan bir yazım “Küresel İsyanlar: Sıra ABD ve Çin’e Gelecek mi?” başlığını taşıyordu.(1) Bu yazıda kapitalizmin derinleşen küresel kriz eğilimi ve Sudan, Şili, Haiti, İspanya-Katolanya, Fransa Sarı Yelekliler gibi yeni isyan ve direniş dalgalarına değinerek, ABD ve Çin’in de belli dinamiklerini kısaca inceleyerek, ABD ve Çin’de de yakın dönemde benzer isyan ve direniş dalgalarının ortaya çıkma olasılığı üzerinde duruyordum.
Daha önceki bir dizi ülkedeki grev, isyan ve direniş dalgalarına dair tarihsel analizler, bu gibi isyan dalgalarının durgun gökte çakan şimşek olmadığını, her birinin öncesinde işçi, kadın, öğrenci ve ezilen kesimlerin mücadelelerinde belirgin bir yükseliş eğiliminin yaşandığını net biçimde ortaya koyuyordu. ABD ve Çin’de de 2008-9 krizinden itibaren, 2010’lu yılllar boyunca ve son yıllarda bunların artan belirimleri ve birikimi vardı. 2019’da belirginleşmeye başlayan yeni küresel kriz devresiyle, ABD’de Trump Çin’de Xi Jimping yönetimlerinin keskinleştirici etkisiyle, her iki devletin de kontrolündeki alanlardan sınırlarına dayanmış (ABD’de Haiti ve Porto Riko, Çin’de Hong Kong) isyanlarla, (ki bunlara o yazıda öngörmesi mümkün olmayan Pandemi krizi de eklenecekti) sınıfsal-toplumsal mücadelelerde sıçramalı gelişmelere yol açabilirdi. Yazı şu paragrafla bitiyordu:
“Sonuç itibarıyla, önümüzdeki kriz sürecinde, ABD ve Çin’de de isyan ve direniş dalgaları yaşanır mı? Sorusu, basit bir dilek ya da fantezi değildir. Belli bir analizle belirginleştirmeye çalıştığımız tarihsel bir eğilimin ifadesidir. Uluslar arası sermaye birikimi ve buna dayalı rejim biçimleri tıkandığında ve sistem kendini yeniden üretemez hale geldiğinde, hiç bir ülke büyüyen sarsıntı, çatışma ve altüst oluş eğiliminin dışında kalamaz. Hele ki bu birikim ve egemenlik tarzının başlıca dayanağı, kontrol edicisi ve hegemonu olan güçler, hiç kalamaz. ABD’de 1 milyon kişilik göçmen grevini, 1 milyon kişilik kadın eylemlerini, en az 1 milyon kişilik “iklim grevi”ni, Ferguson ve sayısız siyah isyanını, eyalet meclisinin işgali dahil eyalet genel grevlerini, Occupy Wall Street’i, yerli koruma alanlarındaki büyük direnişleri, artan ve inatçılaşan işçi grevlerini, ve çok daha fazlasını gördük. Çin’de 2007-2015 döneminde fiili grevler ve kitle mücadeleleri yükselişinin, son yıllarda ülke çapında genelleşme eğilimi göstererek geri dönüşünü gördük. Daha fazlasını da göreceğiz.”
Bu yazıya gelen çoğu tepki, “Abartma, ABD’de de yerel isyanlar olsa bile ülke çapında olmaz, Çin’de ise kısa erimde imkansız” biçiminde oldu. Ama bu yazının üzerinden 1 yıl bile geçmeden, ABD’de 2020 Mayıs sonunda 2-3 ay sürecek George Floyd isyanı patladı. (2)
2022 yılının Kasım ayında ise Çin’de ilk elde sıkıyönetim tarzı Covid kapatılmalarına karşı dev Foxconn fabrikasında bir işçi isyanını ve en büyük kentler, sanayi bölgeleri ve üniversitelere yayılan direniş hareketine tanık olduk.
Bu küçük kitapçıkta, Çin’deki gelişmeler üzerine 2019 yılından itibaren tutmaya başladığım dönemsel notlar ve oluşturmaya çalıştığım mütavazi Çin analizleri kaynakları arşivinden yola çıkarak, Xi Jimping döneminde Çin’de sınıf savaşımının bir yandan geriler görünürken diğer yandan yeni mayalanma biçim ve gelişme eğilimlerini ve 2022 Covid savaşlarını bazı arka plan dinamikleriyle birlikte ele almaya çalışacağım. Bu çalışma Çin’de son on yıldır süregiden oldukça kapsamlı dönüşüm süreç ve çelişkilerinin bazı arka plan çizgileriyle birlikte, Çin’deki sınıfsal-toplumsal mücadelelerin yeniden mayalanma süreç ve eğilimlerine mutavazi bir giriş olma amacını taşıyor.
-> Kitabı indir
