GÜNÜN İÇİNDEN

Kentsel dönüşüm AKP ile başlamadı. Kapitalizmin neoliberal denilen evresiyle de başlamadı. Büyük kentler her daim, dönemin sermaye birikim stratejisine uygun ve bir biçimi olan şantiye görünümündeydi. Kentsel dönüşüm Türkiye kapitalizmine özgü de değildir. Uluslararası sermaye birikiminin gereklerinin damgasını taşır. 21. yüzyılın hemen başında kapitalist dünya çapında bu açıdan yaşanan temel değişimler şunlardır: Birincisi, kent planlamasının son kalıntılarının da ortadan kaldırılması, ...

Söyleşi: Bekir Avcı, Anıl Olcan birartibir.org, 3 Mart 2023 İlk günden başlayalım. 6 Şubat’ta, ilki Maraş, ikincisi Antep merkezli iki deprem oldu. Haberini duyduğunuzda ne hissettiniz, deprem bölgesine gitmeye nasıl karar verdiniz? Alparslan Türkoğlu: 6 Şubat gecesi madendeydim. Sabah vardiya bitince madenden çıktım. Telefonumu açtığımda WhatsApp gruplarında arkadaşlarımın “Deprem olmuş, sabaha kadar uyuyamadım” gibi şeyler yazdığını gördüm. Başta tam anlayamadım. Sonra birkaç haber okudum, depremin ...

Marksizm, insanların maddi yaşamlarını üretir ve yeniden üretirken birbiriyle girdikleri toplumsal ilişkilerin bilimsel-eleştirel analizini temel alır. Kapitalist toplumdaki herhangi bir sürecin analizi, kapitalist üretim ilişkilerinden başlamak zorundadır. Yalnızca neyin ne kadar üretildiği değil, kimler tarafından (toplumsal emek) kimlerin çıkarı için (sermaye) nasıl (artı-değer sömürüsü ve mübadele değerine dayalı meta olarak) üretildiği, bu süreçte ortaya çıkan sınıflar arası sömürü, hakimiyet, çelişki ...

Kapitalizm çürüdükçe kendini yıkım ve kırımlar üzerinden yeniden üretme çabası da büyüyor. Öyle ki, kapitalizmin kanlı kar yaratıcılığının hızına bunu betimlemeye çalışan yeni imge ve kavramların hızı dahi yetişemiyor. Naomi Klein’in “Şok doktrini/Felaket kapitalizmi” (1999) kavramlarının yarattığı yankı ve tartışmalar üzerinden çok geçmeden, bu kez kendimizi Achille Nbembe’nin ileri sürdüğü “Nekro siyaset” (2015/2019) ve onun daha da genişletilmiş hali olan ...

Burcu Arıkan ve M. Onur Koçer umutsen.org, 27 Şubat 2023 6 Şubat’ta gerçekleşen iki büyük deprem sonrasında gündeme defalarca gelen “Devlet nerede?” sorusuna en net cevaplardan birisi 24 Şubat 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlandı. Sermayenin devleti, depremle hayatları yerle bir olmuş halkı mülksüzleştirecek ve proleterleştirecek bir kararname[1] çıkardı. İnsanların elinde avcunda kalanı da en etkin şekilde yağmalamak için oldukça detaylı düşünülmüş ...

İşçiler salt yaşayabilmek için bile kendi sorun ve ihtiyaçlarını sınıfsal olarak kendi ellerine almak zorunda kaldıkları zaman, ufukta bir sosyal devrim olanağı belirmeye başlar. Bu durum örneğin, ücret, istihdam, kredi, gıda, su, enerji, konut, altyapı, sağlık-emeklilik fonları, can güvenliği gibi yaşamsal sistemler, şiddetli sınıf savaşımının da sürdüğü ağır buhran koşullarında çöktüğü veya işlemez hale geldiği, biri düşen diğeri çıkan düzen ...

Marx Kapital’de, kapitalist üretim tarzının temel hareket yasalarının bilimsel-eleştirel analiz ve açıklamasını yapar. Bu yüzden Kapital’de doğrudan yer almıyor olsa bile, kapitalizmin günümüzde yol açtığı pek çok toplumsal sorunun kök nedenlerine dair ipuçlarını da Kapital’de bulmak mümkündür. Konut sorunu ve hatta deprem yıkımı dahil. Kapital’de Konut Sorunu Marx işçi sınıfı açısından konut sorununu, öncelikle kırlardaki yıkıcı mülksüzleştirilme ve proleterleşme süreçleri ...

Ali Ergin Demirhan “Devlet dersi” üzerine notlardan oluşan bir önceki yazıda, “devlet yok” sözünün sokaktaki karşılığı üzerine gözlemlerimizi aktarmıştık. Devlet, kamuflajı ve silahı ile üç günün ardından sokağa çıktı ancak depremin üzerinden iki hafta geçmişken hâlâ çözülemeyen bir sorundan sıyrılabilmiş değil: koordinasyon krizi. Koordinasyon krizinin yarattığı boşlukta da deprem komünizmi beliriyor. Olanakların ihtiyaçlar doğrultusunda seferber edilememesi olarak özetleyebileceğimiz koordinasyon krizinin, çokça ...

Umut-Sen heyetinden Başaran Aksu, Mürsel Ünder ve Umut Kocagöz’ün arkadaşlarımızın bölge ziyaretlerinden hazırladıkları raporu okuyucularımızla paylaşıyoruz. (umutsen.org, 17 Şubat 2023 http://umutsen.org/index.php/deprem-gozlem-raporu/) Giriş 6 Şubat 2023 tarihinde saat 04:17’de Pazarcık merkezli 7,7 büyüklüğünde, saat 13:24’te Elbistan merkezli 7,6 büyüklüğünde iki büyük deprem gerçekleşti. Bu depremler sonrasında farklı büyüklüklerde birçok sarsıntının gerçekleştiği artçı depremler yaşanmış, ekiplerimiz depremden etkilenen yerlerin bir kısmına dayanışma ...

Günümüz kapitalizmi, işçi sınıfının tarihsel mücadele kazanımı olan toplumsal-kolektif hak ve güvenceleri tümüyle ortadan kaldırdı. Yerine yoksullar için “sadaka”, öldürülen işçiler için de “kan parası”nı geçirdi. Soma madenci katliamına karşı büyük toplumsal tepkiler üzerine kapitalist devlet bir yasal düzenleme (bunu bile bir “torba yasa” içine gömerek) yapmak durumda kaldı. Soma katliamından sonra yalnızca maden işçilerinin değil tüm işçi sınıfının mücadele ...